Naslov (hrvatski) IZAZOVI PRUŽANJA USLUGA NA DIGITALNOM TRŽIŠTU EU-A – USLUGE INFORMACIJSKOG DRUŠTVA I „POZADINSKE“ USLUGE Naslov (engleski) CHALLENGES OF PROVIDING SERVICES ON THE EU DIGITAL MARKET – INFORMATION SOCIETY SERVICES AND “UNDERLYING” SERVICES Naslov (njemački) HERAUSFORDERUNGEN DER ERBRINGUNG VON DIENSTLEISTUNGEN AUF DEM DIGITALEN MARKT DER EU Naslov (talijanski) LE SFIDE LEGATE ALLA PRESTAZIONE DI SERVIZI SUL MERCATO DIGITALE DELL’UE Autor Nada Bodiroga-Vukobrat Autor Adrijana Martinović Autorova ustanova Sveučilište u Rijeci Znanstveno / umjetničko DRUŠTVENE ZNANOSTI Sažetak (hrvatski) Pružanje usluga putem internetskih platformi u ekonomiji suradnje realnost je digitalnog tržišta. Razvijaju se novi poslovni modeli, koji dovode u pitanje postojeće zakonodavstvo namijenjeno prvenstveno „tradicionalnom“ ili „analognom“ pružanju usluga te izazivaju čitav niz prijepora u praksi u različitim pravnim područjima, od radnog prava do prava tržišnog natjecanja. Ovaj poslovni model temelji se na triangularnom odnosu između internetske platforme, pružatelja i primatelja usluge. Iako internetska platforma pruža specifi čan oblik digitalne usluge koja odgovara defi niciji „usluge informacijskog društva“ u skladu s relevantnim sekundarnim pravom Unije, u sudskoj praksi Suda EU-a ta je usluga podređena pravnom režimu primjenjivom
na „pozadinsku“ (materijalnu) uslugu koju pružatelj usluge pruža primatelju usluge, ako platforma ima „odlučujući utjecaj“ na pružanje usluge te ako bez pozadinske usluge ne bi bilo ni digitalne usluge. U radu će se kritički analizirati postojeći pravni okvir i recentna sudska praksa Suda EU-a te iznijeti prijedlozi mogućih alternativnih rješenja koja ne koče inovacije i razvoj digitalnih tehnologija i usluga.
Sažetak (engleski) Online platform services in the sharing economy represent an important
segment of the digital market. New, emerging business models challenge the existing regulations which are primarily designed for ‘traditional’ or ‘analogue’ provision of services. This tension results in numerous practical issues in different legal areas, from labour law to competition. The business model of the sharing economy online platforms is based on a triangular relationship between the platform, the service provider and the service recipient. Online platforms provide specific forms of digital services which basically correspond to the definition of ‘information society service’ in accordance with the relevant secondary law instruments at EU level. However, the Court of Justice of the EU subjects these services to the legal regime applicable to the
‘underlying’ (material) service provided by the service provider to service recipient, if it is established that the platform has a ‘decisive infl uence’ over the underlying service provider and if there would be not digital service without the ‘underlying’ service. This paper aims to critically evaluate the existing regulatory framework and recent case law of the Court of Justice of the EU and propose potential alternative
solutions which might not hinder innovation and development of digital technology and services.
Sažetak (njemački) Die Erbringung von Dienstleistungen über Internetplattformen in der
kollaborativen Wirtschaft ist die Realität des digitalen Marktes. Neue Geschäftsmodelle werden entwickelt, die die bestehende der „traditionellen“ oder „analogen“ Erbringung von Dienstleistungen gewidmeten Gesetzgebung in Frage stellen und eine Reihe von
Kontroversen in Praxis auflösen, und zwar in unterschiedlichen Rechtsgebieten, vom Arbeits- bis zum Wettbewerbsrecht. Dieses Geschäftsmodell stützt sich auf die trianguläre Beziehung zwischen der Internetplattform, dem Dienstleistungsgeber und dem Dienstleistungsnehmer. Obwohl die Internetplattform eine spezifi sche Form der Dienstleistung, die der Defi nition der „Dienstleistung der Informationsgesellschaft“ gemäß dem relevanten Sekundärrecht der Europäischen Union entspricht, bietet, ist diese Dienstleistung in der Rechtsprechung des Gerichtshofs der Europäischen Union der Rechtsordnung des „Hintergrunddienstes“ (der materiellen Dienstleistung), welchen der Dienstleistungsgeber dem Dienstleistungsnehmer bietet, untergeordnet, falls die Plattform „einen entscheidenden Einfl uss“ auf die Erbringung der Dienstleistung ausübt und falls es ohne diesen Hintergrunddienst keine digitale Dienstleistung gäbe. Dieser Beitrag analysiert den bestehenden Rechtsrahmen und
die jüngste Rechtsprechung des Europäischen Gerichtshofs und stellt die Vorschläge für mögliche Alternativlösungen, welche die Innovationen und die Entwicklung der digitalen Technologie und Dienstleistungen nicht bremsen würden.
Sažetak (talijanski) La prestazione di servizi attraverso le piattaforme internet nella share economy è una realtà del mercato digitale. Si stanno sviluppando nuovi modelli, che mettono alla prova la normativa vigente, la quale disciplina principalmente la prestazione „tradizionale“ ed “analogica“ di servizi e solleva diverse questioni nella pratica in differenti settori del diritto, partendo dal diritto del lavoro per giungere al diritto della concorrenza. Questo modello si fonda su un rapporto trilaterale tra la piattaforma internet, il prestatore ed il fruitore del servizio. Benché la piattaforma internet presti una forma specifi ca di servizio digitale che corrisponde alla defi nizione di “servizio della società dell’informazione” conforme al diritto secondario dell’Unione, nella giurisprudenza della Corte di Giustizia tale servizio è subordinato alla disciplina giuridica applicabile al servizio “sullo sfondo” (materiale), che il prestatore offre al fruitore, se la piattaforma abbia una “infl uenza determinante” sulla prestazione del
servizio e qualora senza il servizio “sullo sfondo” non esisterebbe nemmeno il servizio digitale. Nel lavoro si disaminerà criticamente il quadro normativo esistente, come anche la recente giurisprudenza della Corte di Giustizia dell’UE e si proporranno delle possibili soluzioni alternative che non frenano le innovazioni e lo sviluppo della tecnologia digitale e dei servizi.
Ključne riječi (hrvatski)
internetske platforme
sloboda pružanja usluga
jedinstveno digitalno tržište
usluge informacijskog društva
„pozadinska“ usluga
Ključne riječi (engleski)
online platforms
free provision of services
digital single market
information society services
“underlying” service
Ključne riječi (njemački)
Internetplattformen
Dienstleistungsfreiheit
digitaler Binnenmarkt
Dienstleistungen der Informationsgesellschaft
„Hintergrunddienst“
Ključne riječi (talijanski)
Piattaforme internet
libera prestazione di servizi
mercato digitale unico
servizi della società dell’informazione
servizio “sullo sfondo”
Jezik hrvatski Vrsta publikacije Znanstveni rad - Izvorni znanstveni rad Status objave Objavljen Vrsta recenzije Recenziran Verzija publikacije Objavljena verzija rada (izdavačev PDF) Naslov časopisa Zbornik Pravnog fakulteta Sveučilišta u Rijeci Brojčani podaci vol. 40, br. 1, str. 37-58 p-ISSN 1330-349X e-ISSN 1846-8314 DOI https://doi.org/10.30925/zpfsr.40.1.2 URN:NBN urn:nbn:hr:118:323413 Datum objave publikacije 2019 URL dokumenta https://hrcak.srce.hr/219296 Vrsta resursa Tekst Prava pristupa Otvoreni pristup Uvjeti korištenja Datum i vrijeme pohrane 2019-04-30 10:53:59
